وبلاگ

وکیل متخخص دعاوی خانواده از جمله طلاق به دلیل تسلط به قانون و رویه دادگاهها و نظریات مشورتی احتمال رسیدن به نتیجه مطلوب را بیشتر از وکلای دیگر دارد . و همچنین تجربه وکیل طلاق می تواند عامل موفقیت در دعوای طلاق باشد . همانطور که پیشتر گفته شد طلاق با فسخ نکاح متفاوت است . همچنین شرایط انحلال نکاح دائم با نکاح موقت ( صیغه ) متفاوت است . طلاق مخصوص ازدواج دائم است و در ازدواج موقت طلاق وجود ندارد . به موجب ماده 1139 قانون مدنی ( طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطعه (ازدواج موقت ) با انقضای مدت یا بذل آن از طرف شوهر ، از زوجیت خارج می شود .)

در صورتی که طلاق توافقی یا به درخواست زوج باشد ، دادگاه به صدور گواهی عدم امکان سازش و اگر به درخواست زوجه باشد ، حسب مورد ، مطابق قانون به صدور حکم الزام زوج به طلاق با احراز شرایط اعمال وکالت در طلاق مبادرت می کند .

همچنین ثبت طلاق و سایر موارد انحلال نکاح و نیز اعلام بطلان نکاح یا طلاق در دفاتر رسمی ادواج و طلاق حسب مورد پس از صدور گواهی عدم امکان سازش یا حکم مربوط از سوی دادگاه مجاز است . بنابراین بدون مراجعه به دادگاه موارد فوق امکان ثبت رسمی و قانونی ندارند .

وکیل طلاق با تجربه

همانطور که می دانیم دعاوی خانواده از جمله طلاق ، حجم زیادی از پرونده های دادگستری را تشکیل می دهد . پرونده طلاق از مهمترین پرونده های حقوق خانواده می باشد و قطعا پیش از هرگونه اقدام حقوقی که شامل طرح دعاوی مهریه و نفقه نیز می شود می بایست با وکیل طلاق مشورت نمایید . چرا که این دعاوی به طور غیر مستقیم در پرونده طلاق نیز موثر می باشند و احتمال رسیدن به نتیجه را در پرونده طلاق قوت می بخشند .

چرا وکیل طلاق بگیریم

می دانیم که گرفتن وکیل جهت امر طلاق اجباری نیست و هرشخص متاهلی می تواند شخصا نسبت به طرح دعوای طلاق اقدام کند . لیکن آیا رسیدن به نتیجه مطلوب هم بدون مراجعه به وکیل طلاق امکانپذیر است ؟!

در شرع اسلام و قوانین مربوط به طلاق ، حق طلاق برای مرد در نظر گرفته شده است و تقریبا مرد هر وقت اراده کند می تواند زن خود را طلاق دهد . اما زن در صورتی می تواند از دادگاه درخواست حکم طلاق کند و دادگاه به طلاق رای دهد که دارای دلایلی باشد و این دلایل در قانون یا شروط سند نکاحیه به عنوان دلیلی جهت اخذ حکم طلاق برای زن پیش بینی شده و زن بتواند آنها را اثبات نماید .

برای اثبات این موضوعات که مقدمه طلاق است در پاره ای از موارد نیاز به اثبات موضوع در دادگاه دیگری و صدور رای به نفع زن است که بسیار مشکل است . حتی شروط دیگر نیز از جمله عسر و حرج زوجه در دادگاه بسیار امر تخصصی است که یک فرد غیر وکیل احتمال موفقیت چندانی در این دعوا ندارد . به همین دلایل وکیل طلاق به علت تجربه و احاطه کامل بر موضوع احتمال موفقیت زیادی در پرونده طلاق دارد و می بایست قبل از هر اقدامی با او مشورت و به وکالت داد تا از مجرای قانونی و با جمع آوری دلایل کافی و اثبات آن در دادگاه موفق به اخذ رای طلاق شود .

اقسام طلاق

طلاق بر دو قسم است.1- بائن 2 – رجعی

به موجب قانون مرد می تواند با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید .

بنابراین حتی مردان نیز برای استفاده از اختیار طلاق می بایست به دادگاه خانواده مراجعه و با طرح دادخواست ، تقاضای طلاق کنند و بدون مراجعه به دادگاه امکان ثبت طلاق در دفاتر طلاق وجود ندارد و چنانچه مرد به صورت شرعی و بدون مراجعه به دادگاه خانواده همسر خویش را طلاق دهد به حبس از نود و یک روز تا شش ماه یا جزای نقدی درجه 7 محکوم می شود .

طلاق رجعی

طلاق رجعی عبارت است از طلاقی که شوهر در مدت عده حق رجوع دارد . یعنی شوهر می تواند در مدتی که عده زن تمام نشده از طلاق صرف نظر کند و به ادامه زندگی مشترک با زن برگردد. در اینصورت طلاق منتفی می شود .

عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی تواند شوهر دیگری اختیار کند .

رجوع در طلاق نیز به هر لفظ یا فعلی حاصل می شود که دلالت به رجوع کند ، مشروط بر اینکه مقرون به قصد رجوع باشد . در طلاق رجعی پس از طلاق نیز تا پایان مدت عده ، نفقه زن به عهده شوهر است و اگر زن یا شوهر در این مدت بمیرد ، دیگری از او ارث می برد .

به موجب قانون حمایت خانواده ( چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر اسناد رسمی به ازدواج دائم ، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع نماید ، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه 5 و یا حبس تعزیری درجه 7 محکوم می شود .این مجازات در موردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز مقرر است .)

طلاق بائن

طلاق بائن ، طلاقی است که برخلاف طلاق رجعی برای شوهر حق رجوع از طلاق نیست . یعنی شوهر نمی تواند طلاق را برهم بزند و مجددا نکاح و زوجیت را برقرار کند مگر در طلاق خلع و مبارات پس از رجوع زن به فدیه

طلاق در موارد زیر بائن است :

• طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود .
• طلاق یائسه
• طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد .
• سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید ، اعم از اینکه در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید .

طلاق خلع

طلاق خلع آن است که زن ، بواسطه کراهتی که از شوهر خود دارد ، در مقابل مالی که به شوهر می دهد طلاق بگیرد اعم از اینکه مال مزبور عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد . در این طلاق شوهر حق ندارد در زمان عده رجوع کند مگر پس از از رجوع زن به مهریه ( فدیه ) .

در طلاق رجعی صیغه طلاق مطابق مقررات مربوط جاری و مراتب صورتجلسه می شود ولی ثبت طلاق منوط به ارائه گواهی کتبی حداقل دو شاهد مبنب بر سکونت زوجه مطلقه در مزل مشترک تا پایان عده است ، مگر اینکه زن رضایت به ثبت داشته باشد . در صورت تحقق رجوع ، صورت جلسه طلاق ابطال و در صورت عدم رجوع صورت جلسه تکمیل و طلاق ثبت می شود .

در صورت درخواست زوجه ، گواهی اجرای صیغه طلاق و عدم رجوع زوجبه وی اعطا می شود . در هر حال در صورت انقضای مدت عده و عدم احراز رجوع ، طلاق ثبت می شود .

طلاق مبارات

طلاق مبارات آن است که کراهت دو جانبه باشد ولی در این صورت عوضی که زن به شوهر می دهد نباید بیشتر از مهریه زن باشد .در این طلاق نیز زوج حق ندارد در زمان عده رجوع کند مگر پس از رجوع زن به مهریه ( فدیه )

طلاق توافقی

طلاق توافقی نوعی از طلاق است که دادگاه در قالب طلاق خلع اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می کند .

مواردی که زن حق درخواست طلاق دارد :

همانطور که می دانیم مرد برای طلاق دادن همسر خویش نیاز به دلیل ندارد منتها می بایست به دادگاه خانواده رجوع کند و درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش نماید و پس از ارجاع موضوع به داوری جهت صلح و سازش و در صورتی که زوج منصرف نشود دادگاه مطابق ماده 29 قانون حمایت خانواده ضمن صدور رای نسبت به تعیین تکلیف جهیزیه و مهریه و نفقه زوجه …اقدام می نماید .

اما در صورتی که طلاق از سوی زن درخواست شود و مرد موافق طلاق نباشد ( طلاق توافقی نباشد ) زن در صورتی می تواند موفق به اخذ رای طلاق شود که یکی از موارد ذیل را اثبات نماید .

• شروط ضمن عقد نکاح
• خودداری یا ناتوانی شوهر از پرداخت نفقه
• عسر و حرج
• غایب مفقود الاثر بودن شوهر به مدت 4 سال

شروط ضمن عقد نکاح

در قباله های ازدواج شروطی ذکر شده است که زوجین می توانند با امضای هر یک از آنان ، برخی یا تمام آنها را بپذیرند . در خصوص وکالت بلاعزل در قباله های ازدواج چنین ذکر شده است ( ضمن عقد خارج لازم زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد که در موارد مشروحه زیر ، با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه ، پس از انتخاب نوع طلاق ، خود را مطلقه نماید و نیز به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد تا در صورت بذل از طرف او قبول نماید .

مواردی که زن می تواند از دادگاه خانواده تقاضای طلاق به استناد این شروط را نماید به شرح ذیل است .

• استنکاف شوهر از دادن نفقه به مدت 6 ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه و همچنین در موردی که شوهر سایر حقوق واجب واجبه زن را به مدت 6 ماه وفا نکند و اجبار او به ایفاء هم ممکن نباشد .
• سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید .
• ابتلا زوج به امراض صعب العلاج ، به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره آمیز باشد .
• جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد .
• عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه صالح ، منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد .
• محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات 5 سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به 5 سال بازداشت شود ، یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به 5 سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد .
• ابتلا زوج به هرگونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورده و ادامه زندگی برای زوجه دشوار باشد .( مانند اعتیاد به مواد مخدر )
• زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند ( تشخیص ترک زندگی خانوادگی و نشخیص عذر موجه با دادگاه است ) و یا 6 ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت نماید .
• محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب جرم و اجرای هرگونه مجازات ، اعم از حد و تعزیر ، در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زوجه باشد . تشخیص اینکه مجازات مغایر با حیثیت و شئون خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زوجه و عرف و موازین دیگر ، با دادگاه است .
• در صورتی که پس از گذشت 5 سال زوجه از شوهر خود ، به جهت عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر زوج ، صاحب فرزند نشود .
• در صورتی که زوج مفقود الاثر شود و ظرف 6 ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود .
• زوج همسر دیگری بدون رضایت زوجه اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود اجرای عدالت ننماید .

زن می تواند با مراجعه به دادگاه و اثبات هریک از این شروط درخواست طلاق کند .

خودداری یا ناتوانی شوهر در پرداخت نفقه و ایجاد حق طلاق برای زن

برابر ماده 1169 قانون مدنی ( در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجرای حکم محکمه و الزام او به دادن نفقه ، زن می تواند برای طلاق به حاکم رجوع کند و حاکم شوهر را اجبار به طلاق می نماید . همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه .)

در نتیجه زوجه جهت استفاده از این ماده جهت صدور حکم طلاق ابتدا می بایست از دادگاه مطالبه نفقه نماید و پس از صدور حکم چنانچه زوج همچنان از پرداخت نفقه امتناع و اجرای حکم ممکن نباشد اقدام به طرح دعوای طلاق به دلیل عدم پرداخت نفقه کند .

طلاق به علت عسر و حرج

مطابق ماده 1130 قانون مدنی در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد ، وی می تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق نماید . چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود ، دادگاه می تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد ، زوج به اذن حاکم شرع طلاق داده می شود .

عسر و حرج به معنی مشقت شدید است . عسر و حرج عبارت است از بوجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد . موارد زیر در صورت احراز توسط دادگاه صالح از مصادیق عسر و حرج محسوب می گردد :

• ترک زندگی خانوادگی توسط زوج ، حداقل به مدت 6 ماه متوالی و یا 9 ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه
• اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلا وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است . در صورتی که زوج به تعهد خود عمل ننماید و یا پس از ترک ، مجددا به مصرف مواد مذکور روی آورد ، بنا به درخواست زوجه ، طلاق انجام خواهد شد .
• محکومیت قطعی زوج به حبس 5 سال یا بیشتر
• ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار مستمر زوج که صرفا با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد .
• ابتلا زوج به بیماری های صعب العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه صعب العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید . موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه سایر مواردی که عسر و حرج زن در دادگاه احراز شود حکم طلاق صادر نماید .

بنابراین شرایط ذکر شده در فوق حصری نیست و دادگاه می تواند در موارد دیگر نیز با توجه به وضعیت حاصله برای زن ، عسر و حرج را احراز و به درخواست زن حکم طلاق صادر نماید .

مواردی که موجب عسر و حرج زن می شود می بایست هنگام طرح دعوا و صدور حکم موجود باشد . در صورتی که هنگام طرح دعوا یا هنگام صدور حکم موجبی که باعث عسر و حرج زوجه شده منتفی شده باشد ، امکان صدور حکم طلاق وجود ندارد اما در خصوص شروط قباله ازدواج در صورت اثبات تحقق آن در گذشته حتی در صورتی که حین طرح دعوی طلاق یا حین صدور رای نیز وجود نداشته باشد دادگاه با احراز تحقق شرط نسبت به صدور حکم طلاق اقدام می نماید .

غایب مفقود الاثر بودن شوهر به مدت 4 سال

به موجب ماده 1029 قانون مدنی هرگاه شخصی 4 سال تمام غایب مفقود الاثر باشد ، زن او می تواند تقاضای طلاق نماید .

اگر شخص غایب پس از وقوع طلاق و قبل از انقضای مدت عده مراجعت نماید ، نسبت به طلاق حق رجوع دارد ولی بعد از انقضای مدت مزبور حق رجوع ندارد .

مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش و حکم طلاق

در صورتی که طلاق ، توافقی یا به درخواست زوج باشد دادگاه به صدور گواهی عدم امکان سازش اقدام و اگر به درخواست زوجه باشد حسب مورد ، مطابق قانون به صدور حکم الزام زوج به طلاق با احراز شرایط اعمال وکالت در طلاق مبادرت می کند .

مدت اعتبار حکم طلاق 6 ماه پس از تاریخ ابلاغ رای فرجامی یا انقضای مهلت فرجام خواهی است . هرگاه حکم طلاق از سوی زوجه به دفتر رسمی ازدواج و طلاق تسلیم شود ، در صوتی که زوج ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ مراتب در دفترخانه حاضر نشود ، سردفتر به زوجین ابلاغ می کند برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفتر خانه حاضر شوند .

در صورت عدم حضور زوج و عدم اعلام عذر از سوی وی یا امتناع او از اجرای صیغه طلاق ، صیغه طلاق جاری و ثبت می شود و مراتب به زوج ابلاغ می گردد.در صورت اعلام عذر از سوی زوج ، یک نوبت دیگر به ترتیب مذکور از طرفین دعوت به عمل می آید .

مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق 3 ماه پس از تاریخ ابلاغ رای قطعی یا قطعی شدن رای است .چنانچه گواهی مذکور ظرف این مهلت تسلیم نشود یا طرفی که ان را به دفترخانه رسمی طلاق تسلیم کرده است ظرف 3 ماه از تاریخ تسلیم در دفترخانه حاضر نشود یا مدارک لازم را ارائه نکند ، گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است .

نمونه رای طلاق

در مورد تجدیدنظرخواهی خانم سمیه به طرفیت آقای عباس نسبت به دادنامه صادره از شعبه 3 که در آن دعوی تجدیدنظرخواه به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش را مردود اعلام و دادنامه صادره محل اعتراض و تجدیدنظرخواهی واقع و به شعبه 26 دادگاه تجدیدنظر تهران ارجاع گردیده است و اجمال تجدیدنظرخواهی زوجه این است که زوج علی رغم تعهدی که داده است که مانع تحصیل من در دانشگاه نشود .

مع الذلک خلاف این تعهد رفتار نموده مشارالیه از آن قبیل مردانی است که معتقد است زن باید در منزل باشد و خارج نشود و بنای به عدم فعالیت اجتماعی داشته است و افکار او به نحوی آزار دهنده و ایذایی است که عقیده دارد نگاه کردن به تلوزیون برای زن خوب نیست و مشارالیه حتی از مراجعت من به بیمارستان برای وضع حمل به این اعتقاد که مراجعه به پزشک مرد حرام است جلوگیری و عقیده داشت باید در منزل زایمان کنم که در این مورد اخیر پرونده کیفری شماره …مطرح که در جریان رسیدگی است .

هیات قضات شعبه 26 دادگاه تجدیدنظر تهران با برگزاری جلسات دادرسی و بعد از استماع اظهارات طرفین و با توجه به اظهارات داور طرفین و این که زوج نیز در این خصوص اقرار به افراط کاری و تندروی خود در این خصوص نموده لذا به نظر دادگاه حتی اگر زوج بنا به ادعای خود اصلاح هم شده باشد اعمال و رفتار و افکار او اثر سوءخود را روی زوجه گذارده است و اتصال و مواصات زوجین به نظر متعذر است و لذا سوء رفتار زوج و تخلف وی از حسن معاشرت و حسن سلوک با زوجه از نظر این دادگاه محرز بوده است .

لذا دادگاه با احراز عسر و حرج زوجه ناشی از سوء رفتار و سوء معاشرت زوج به استناد بند شرایط ضمن نکاح و ملاحظه ماده 1130 قانون مدنی با قبول اعتراض زوجه به استناد ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه بدوی را در این خصوص نقض و گواهی عدم امکان سازش صادر نموده مقرر می دارد که زوجه با مراجعه به یکی از دفاتر ثبت طلاق بعد از قطعی شدن رای دادگاه نسبت به مطلقه نمودن خود به طلاق خلع نوبت اول با بذل 120 عدد سکه بهار آزادی و قبول بذل از جانب زوج خود را مطلقه نماید .

ضمنا طفل مشترک ذکور تا پایان دو سالگی در اختیار مادر خواهد بود و زوج نفقه اش هر ماه …… تومان پرداخت خواهد نمود و در خصوص ملاقات وی زوج حق دارد و روزهای شنبه و چهار شنبه از ساعت 9 صبح تا 12 ظهر با فرزند خود ملاقات داشته باشد و در خصوص جهیزیه چون زوج حاضر به تحویل جهیزیه بوده است لازم است زوج آنها را به زوجه مسترد نماید . این رای ظرف بیست روز قابل فرجام خواهی است .

وکیل پایه یک دادگستری حامد پروندی ( عضو کانون وکلای مرکز – تهران )