وبلاگ

تمکین و نشوز ( زن ناشزه ) همانند طلاق و فسخ نکاح از جمله مباحث مهم حقوق خانواده است که در روابط زن و شوهر نمود پیدا می کند . به موجب قانون و شرع همین که عقد نکاح جاری شد حقوق و تکالیف زوجین ( زن و شوهر ) برقرار می شود . یعنی زوج و زوجه نسبت به یکدیگر حلال می شوند و روابط جنسی آنان حلال است و می بایست با یکدیگر با احترام و محبت رفتار کنند و زوجه نسبت به زوج تمکین داشته و زوج باید محل و وسایل و شرایط زندگی را آماده کند و..

بنابراین مراسم عروسی ، مراسمی نمادین می باشد و علی الاصول فاقد آثار قانونی می باشد چرا که به حکم قانونگذار بعد از جاری شدن عقد نکاح ، حقوق و تکالیف زوجین نسبت به یکدیگر ایجاد می شود .

ریاست خانواده

قانونگذار ریاست خانواده را از خصایص شوهر دانسته است . از آثار ریاست شوهر در خانواده :

• اختیار تعیین مسکن به عهده شوهر محول شده است مگر آنکه در هنگام عقد اختیار تعیین مسکن توسط زن شرط شده باشد . بنابراین زن می بایست در منزلی که توسط شوهر تعیین شده است زندگی کند . البته منزلی که شوهر تعیین می کند می بایست متعارف و مناسب باشد . همچنین مطابق قانون اقامتگاه زن شوهر دار همان اقامتگاه شوهر است .
• شوهر می تواند زن را از مشاغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند .( منع اشتغال زوجه )
• ولایت قهری پدر نسبت به فرزندان مشترک
• پرداخت نفقه زوجه و فرزندان
• تمکین زن نسبت به شوهر

وظایف زوجین در خانواده

از جمله مهمترین این وظایف تکلیف زن و شوهر به حسن معاشرت با یکدیگر و کمک به یکدیگر در تشیید مبانی خانواده و تربیت فرزندان ، تمکین زن و پرداخت نفقه زوجه و فرزندان از سوی شوهر است .

نفقه

همانطور که پیشتر گفته شد زوج مسئول پرداخت نفقه زوجه و فرزندان می باشد .

به موجب قانون نفقه عبارت است از : همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن ، البسه ، غذا ، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض . از آنچه قانونگذار به عنوان نفقه یاد کرده است می توان نتیجه گرفت با توجه به عبارت (از قبیل ) نفقه محدود به موارد فوق نمی باشد . به طور کلی هزینه های زندگی با توجه به عرف و شرع تعیین می شود .

چنانچه زوجه بدون عذر موجه حاضر نشود که با شوهر خود زندگی کند یا رابطه زناشویی ( جنسی ) داشته باشد یا با او در اداره خانواده همکاری کند ، در صورت اثبات این موضوع در دادگاه ، زن ناشزه و به او نفقه تعلق نمی گیرد .

همچنین در صورتی که شوهر از پرداخت نفقه زن علی رغم تمکین زن امتناع کند ، زن می تواند شکایت کیفری ترک نفقه در دادسرا طرح نماید و هم در دادگاه خانواده دادخواست به خواسته مطالبه نفقه علیه شوهر طرح نماید .

به موجب قانون حمایت خانواده :

هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تادیه نفقه سایر اشخاص واجب ‌ النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه 6 محکوم می‌شود. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و در صورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات موقوف می‌شود.
تبصره – امتناع از پرداخت نفقه زوجه‌ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین است و نیز نفقه فرزندان ناشی از تلقیح مصنوعی یا کودکان تحت سرپرستی مشمول مقررات این ماده است.

ناشزه

همین که عقد نکاح جاری شد تکلیف قانونی و شرعی مرد به پرداخت نفقه ایجاد می شود و در صورتی مرد تکلیفی به پرداخت نفقه زن را ندارد که عدم تمکین زن را در دادگاه اثبات نماید . یعنی زوج در دادگاه اثبات نماید که زن نسبت به او تمکین نمی کند در این صورت زن ناشزه محسوب می شود .از موارد ی که به طور مثال عدم تمکین محسوب می شود : زن رابطه زناشویی بر قرار نمی کند یا منزل مشترک را ترک کرده است و ..

مواردی که زن می تواند از تمکین امتناع کند .

1 – راست است که هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نمی باشد . اما چنانچه عدم تمکین زن از شوهر به دلیل بیماری مقاربتی شوهر باشد ، زن می تواند از نزدیکی (روابط زناشویی ) با او خودداری کند و این خودداری ، مانع حق نفقه نخواهد بود .

2 – همچنین هرگاه به علت بیماری زن قادر به انجام عمل زناشویی نباشد این عذر موجه می باشد و زن همچنان مستحق نفقه است .

3 – اگر زندگی مشترک زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد ، زن می تواند مسکن جداگانه اختیار کند و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور ، محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و مادام که زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است نفقه بر عهده شوهر خواهد بود .

در این مورد مادام که محاکمه بین زوجین تمام نشده ، محل سکنای زن به تراضی طرفین معین می شود و در صورت عدم تراضی ، محکمه با جلب نظر اقربای نزدیک طرفین ، منزل زن را معین خواهد نمود و در صورتی که اقربایی نباشد خود محکمه محل مورد اطمینانی را معین خواهد کرد .

4 – حق حبس مهریه

آیا نفقه شامل صیغه ( ازدواج موقت ) نیز می شود .

در عقد دائم ، نفقه زن بر عهده شوهر است . تکلیف مرد به دادن نفقه که ناشی از حکم قانونگذار و شرع است ، قابل اسقاط نیست و طرفین نمی توانند بر خلاف آن توافق کنند و چنین توافقی باطل است .

لیکن در صیغه ( ازدواج موقت ) به زن نفقه تعلق نمی گیرد مگر اینکه توسط طرفین شرط شده باشد یا آنکه عقد بر مبنای آن جاری شده باشد .

تمکین

با وقوع عقد نکاح مرد ملزم به پرداخت نفقه زوجه می باشد اما شرط استقرار نفقه بر عهده شوهر ، تمکین زن نسبت به شوهر است در غیر اینصورت زن ناشزه محسوب می شود و نفقه به او تعلق نمی گیرد و با اثبات موضوع عدم تمکین ( ناشزه ) در دادگاه ، مرد می تواند به موجب دادخواست اجازه ازدواج مجدد را از دادگاه درخواست کند .

تمکین به تمکین عام و خاص تقسیم می شود .

تمکین عام : عبارت است از اینکه زن ، ریاست شوهر بر خانواده را بپذیرد و دستورات شوهر را چنانچه غیر شرعی و غیر قانونی نباشد اجابت کند و در تربیت فرزندان کوشا باشد و …

تمکین خاص : عبارت است از برقراری رابطه جنسی با شوهر .

شما می توانید سوالات خود را در انتهای این نوشته در قسمت دیدگاهها بپرسید تا وکیل متخصص دعاوی تمکین ، نفقه به آنها پاسخ دهد . همچنین می توانید جهت اخذ وقت ملاقات حضوری با وکیل با شماره همراه درج در سایت تماس بگیرید .