فروش مال غیر یا انتقال مال غیر هر دو به یک معنا است عبارت است از آن که شخصی مال غیر را با علم به اینکه مال غیر است به نحوی از انحا عینا یا منفعتا بدون مجوز قانونی به دیگری منتقل کند. به موجب قانون این شخص کلاهبردار محسوب و به مجازات کلاهبرداری که عبارت از 1 تا 7 سال حبس است محکوم می شود . در مورد انواع دعاوی ملکی به نوشته وکیل ثبتی و ملکی رجوع کنید .
در صورتی که در انتقال مال غیر ، جرم جعل و استفاده از سند مجعول نیز از سوی مجرم اتفاق بیفتد مجرم به مجازات هر یک که شدیدتر است محکوم می شود .
در انتقال مال غیر شخص مجرم بدون اینکه مالک باشد یا دارای مجوز قانونی ( مانند وکالت یا وصایت یا اذن از طرف مالک باشد ) خود را به دروغ مالک یا دارای مجوز قانونی معرفی می کند و به قصد اضرار به دیگری ( اعم از مالک و طرف معامله ) اقدام به انتقال مال غیر می کند .
انتقال مال غیر به موجب ماده یک آن قانون یکی از صور جرم کلاهبرداری می باشد و از لحاظ آثار مجازات اعم از قابل گذشت بودن یا نبودن و تعلیق و آزادی مشروط و .. مشمول همان آثار جرم کلاهبرداری است .
اموال مشمول انتقال مال غیر
قانونگذار مطلق اموال اعم از منقول (شیایی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد ، بدون آنکه به خود یا محل آن خرابی وارد آید ، منقول است .مانند اتومبیل ، دوچرخه و یخچال و ..) و غیر منقول ( آن است که از محلی به محل دیگر نتوان نقل نمود اعم از آن که استقرار آن ذاتی باشد یا بواسطه عمل انسان به نحوی که نقل و انتقال آن مستلزم خرابی یا نقص خود مال یا محل آن باشد . بنابراین زمین ، خانه و باغ و ساختمان اموال غیر منقول هستند .) را مشمول جرم انتقال مال غیر دانسته است .
معامله فضولی
معامله فضولی معامله ای است که شخصی بدون اینکه مالک باشد یا از مالک مال وکالت یا اجازه ای داشته باشد ، اقدام به معامله نسبت به مال دیگری می کند .
در معامله فضولی ، شخصی که بدون اجازه اقدام به انجام معامله نسبت به اموال دیگران می کند را فضول می نامند .
به موجب قانون مدنی ( معامله به مال غیر جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت نافذ نیست ولو این که صاحب مال باطنا راضی باشد . ولی اگر مالک یا قائم مقام او پس از وقوع معامله آن را اجازه نمود ، در این صورت معامله صحیح و نافذ است .)
تفاوت فروش مال غیر و معامله فضولی
در معامله فضولی ، شخص فضول بدون سوءنیت و بدون قصد اضرار به غیر اقدام به انجام معامله برای دیگری می کند و شخص فضول با قصد و نیت خیر اقدام به انجام معامله نسبت به اموال دیگران می کند .
اما در جرم انتقال مال غیر ، شخص مجرم با قصد و سوءنیت اضرار به دیگران اقدام به انجام معامله نسبت به اموال دیگران می کند و قانونگذار این شخص را کلاهبردار و به مجازات کلاهبرداری که عبارت است از 1تا 7 سال حبس و استرداد مال به صاحبش و جزای نقدی معادل ارزش آن مال محکوم می کند .
معاملات مشمول انتقال مال غیر
به موجب قانون انتقال مال غیر ، هرگونه معامله به مال غیر اعم از عیناً و منفعتاً جرم می باشد . بنابراین اگر شخصی ملکی دیگری را اجاره دهد یا بفروشد یا رهن بانک بگذارد و .. مشمول مجازات انتقال مال غیر می شود .
در صورتی انتقال مال توسط راهن ( مالک ) مشمول انتقال مال غیر نمی شود چرا که مال خود را منتقل کرده است . بنابراین شخصی که ملک خود را در رهن بانک بگذارد و سپس آن مال را منتقل کند تحت عنوان انتقال مال غیر قابل مجازات نیست .
اما اگر این شخص اقدام به انتقال مال خویش به دیگری کند و مجددا ملک را در رهن بانک بگذارد به مجازات معامله معارض در صورت وجود سایر شرایط محکوم می شود .
بیشتر بدانید : معامله معارض
انتقال مال غیر در مال مشاع
مال مشاع مالی است که متعلق به دو یا چند نفر باشد . مثل اتومبیلی که در مالکیت دو یا چند نفر است یا زمین یا ملکی که به دو یا چند نفر تعلق دارد .
به طور مثال : در یک زمین 1000 متری ، یکی 2 دانگ سهم داشته باشد و دیگری 4 دانگ .
چنانچه شریک مال مشاع ، سهم مشاع خود را به دیگری منتقل کند این عمل قانونی می باشد . اما در صورتی که شریک مال مشاع بیشتر از سهم مشاع خود را منتقل کند مشمول عنوان انتقال مال غیر است اما بعضی از قضات در صورتی که شریک بیشتر از سهم خود را منتقل کند را جرم ندانسته و مشمول انتقال مال غیر نمی دانند .
مجازات انتقال گیرنده آگاه از انتقال مال غیر
در صورتی که انتقال گیرنده که در حین معامله آگاه به عدم مالکیت انتقال دهنده باشد به مجازات کلاهبرداری محکوم می شود .
وظیف مالک در فروش مال مشاع
مالکی که مال او توسط دیگری به صورت غیر مجاز منتقل شده است ، چنانچه از وقوع معامله آگاه شود می بایست تا 1 ماه از حصول اطلاع اظهاریه ( اظهارنامه ) برای ابلاغ به انتقال گیرنده و مطلع کردن او از مالکیت خویش از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کند در غیر اینصورت معاون جرم محسوب و مجازات می شود .
شما می توانید سوالات خود را در انتهای این نوشته در قسمت دیدگاهها بپرسید تا وکیل متخصص در دعوای انتقال مال غیر به آنها پاسخ دهد . همچنین می توانید جهت اخذ وقت ملاقات حضوری با وکیل پایه یک دادگستری متخصص در این شکایات با شماره همراه درج در سایت تماس بگیرید .