آدم ربایی از جمله جرائم تعزیری است که در قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات در مورد این جرم مجازات در نظر گرفته شده است . به موجب ماده 621 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات جرم آدم ربایی تعریف و مجازات آن تعیین شده است .
به موجب این ماده هر کس به قصد مطالبه وجه یا مال ، یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگر به عنف یا تهدید یا حیله یا یه هر نحو دیگر شخصا یا توسط دیگری ، شخصی را برباید یا مخفی کند به حبس از 5 تا 15 سال محکوم خواهد شد . در صورتی که سن مجنی علیه کمتر از 15 سال تمام باشد یا ربودن توسط وسایل نقلیه انجام پذیرد یا به مجنی علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شود مرتکب به حداگثر مجازات تعیین شده محکوم خواهد شد و در صورت ارتکاب جرایم دیگر به مجازات آن جرم نیز محکوم می گردد .
به موجب تبصره آن ماده مجازات شروع به ربودن 3 تا 5 سال حبس بود .
قانونگذار در سال 1399 به موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری این ماده قانونی را اصلاح کرد و مقرر کرد ( در صورتی که ارتکاب جرم آدم ربایی به عنف یا تهدید باشد به حبس در چهار یعنی 5 تا 10 سال حبس و در صورتی که آدم ربایی به عنف یا تهدید نباشد به حبس درجه 5 یعنی 2 تا 5 سال محکوم می کند .)
مجازات شروع به ادم ربایی
مجازات شروع به آدم ربایی نیز در صورتی که به عنف یا تهدید باشد به 2 تا 5 سال حبس و در صورتی که شروع به آدم ربایی به عنف یا تهدید نباشد به یکی از مجازاتهای زیر محکوم میشود :
- حبس از 6 ماه تا 2 سال
- جزای نقدی از 20 میلیون ریال تا 80 میلیون ریال
- از 31 تا 74 ضربه شلاق تعزیری
شروع به جرم زمانی تحقق می یابد که شخصی قصد ارتکاب جرمی کرده و شروع به اجرای آن نماید لکن به واسطه عامل خارج از اراده او قصدش معلق بماند . به طور مثال ادم ربا اقدام به سوار کردن شخصی به عنف و اجبار کند و فرد ربوده شده خودش را نجات داده و فرار کند یا مردم او را نجات دهند . در این صورت موضوع مشمول شروع به آدم ربایی می شود .
تشدید مجازات آدم ربایی
قانونگذار در مواردی خاص مجازات آدم ربایی را تشدید نموده است . در انتهای ماده 621 مقرر شده است در صورتی احراز هر یک از موارد زیر مرتکب به حداکثر مجازات تعیین شده محکوم می شود یعنی اگر آدم ربایی با عنف یا تهدید باشد و با احراز هر یک از شرایط زیر مرتکب به 10 سال حبس و در صورتی که آدم ربایی به عنف یا تهدید نباشد اما با احراز هر یک از موارد زیر مرتکب به 5 سال حبس محکوم می شود .
- در صورتی که سن مجنی علیه کمتر از 15 سال تمام باشد
- ربودن توسط وسایل نقلیه انجام گیرد
- به مجنی علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شود
منظور از وسیله نقلیه عبارت است از وسایل نقلیه موتوری و غیر موتوری مانند دوچرخه
تعریف آدم ربایی
ادم رایی جرم آنی است یعنی در لحظه ارتکاب می یابد و نیاز به استمرار ندارد . با عنایت به ماده قانونی آدم ربایی که بعد از عبارات ( به عنف یا تهدید یا حیله ) از عبارت به هر نحو دیگر استفاده کرده است می توان آدم ربایی را این چنین تعریف کرد : انتقال یا جایه جا کردن شخص از یک محدوده مکانی به مکان دیگر بدون رضایت وی همراه با سوءنیت ( قصد و نیت آدم ربایی ) مشمول عنوان آدم ربایی می شود .
بنابراین بردن فرد بمار به بیمارستان علی رغم میل او یا بردن فرد معتاد به کمپ ترک اعتیاد بر خلاف رضایت فرد معتاد ، بنابر آرای صادره از دادگاهها مشمول آدم ربایی نمی شود .
بنابراین رضایت شخص در این مورد ، آدم ربایی را منتفی می کند . همچنین در صورتی که آدم ربا و ربوده شده با توافق یکدیگر اقدام به این عمل کنند مشمول آدم ربایی نمی شود . ممکن است شخصی به اختیار خود سوار اتومبیل شود اما راننده بر خلاف میل او و با نیت آدم ربایی مسیر را عوض کند در این صورت موضوع مشمول آدم ربایی می شود و صرف سوار شدن همرا با رضایت ، تحقق آدم ربایی را منتفی نمی کند .
ممکن است شخصی با حیله و فریب خود را پلیس یا راننده سرویس یا فامیل معرفی کند و طرف مقابل را به سوار شدن به اتومبیل یا رفتن به مکان مورد نظر رباینده ترغیب کند ، در این صورت سوار شدن به وسیله نقلیه یا رفتن به محل مورد نظر رباینده جرم آدم ربایی محقق می یابد .
مثال دیگر آن است که شخصی را بی هوش کرده یا مست کنند و بدین ترتیب او را بدون رضایت به محل دیگری ببرند در این صورت آدم رایی محقق می شود .برای تحقق جرم آدم ربایی مباشرت مجرم شرط نیست و آدم ربا ممکن است ربودن دیگری را توسط دیگری انجام دهد .
در صورتی که شخصی در محلی باشد و او را بر خلاف رضایتش در انجا نگه دارند یا او را حبس کنند مشمول آدم ربایی نمی شود و مجرم به حبس از 1 تا 3 سال محکوم می شود .
غیر قابل گذشت بودن آدم ربایی
آدم ربایی از جرائم غیر قابل گذشت می باشد یعنی با رضایت شاکی ، تعقیب و مجازات آدم ربا متوقف نمی شود . به موجب ماده 46 و 47 قانون مجازات اسلامی مجازات ادم ربایی قابل تعلیق است .
ربودن طفل تازه متولد شده
هر کس طفلی را که تازه متولد شده است بدزد یا مخفی کند یا او را به جای طفل دیگری یا متعلق به زن دیگری غیر از مادر طفل قلمداد نماید به 6 ماه تا 3 سال حبس محکوم می شود . در صورتیکه احراز شود که طفل مزبور مرده بوده است مرتکب به جزای نقدی محکوم می شود .
شما می توانید سوالات خود را در انتهای این نوشته در قسمت دیدگاهها بپرسید تا وکیل پایه یک دادگستری به آنها پاسخ دهد . همچنین می توانید جهت اخذ وقت ملاقات حضوری با وکیل پایه یک دادگستری با شماره همراه درج در سایت تماس بگیرید .