وبلاگ

جرم جعل و استفاده از سند مجعول از جمله جرائمی است که به علت سلب اعتماد آحاد جامعه نسبت به اسناد و مدارک و ضررهای مالی و غیر مالی که بدنبال دارد ، قانونگذار مجازاتهای شدیدی را برای این دسته جرایم در نظر گرفته است . معمولا جرم جعل مقدمه جرائم مالی از جمله کلاهبرداری است .

موردی که شخصی با جعل شناسنامه و معرفی خود به عنوان فردی مجرد (در حالی که این فرد سابقه ازدواج را داشته ) و ازدواج سابق را بوسیله شناسنامه جعلی پنهان می کند و با فریب شخصی که از موضوع ازدواج سابق طرف مقابل بی اطلاع است و صرفا به خاطر اعتماد به شناسنامه آن فرد با او ازدواج می کند یا فردی که با ارائه شناسنامه و دیگر اسناد هویت جعلی ملک متعلق به دیگری را می فروشد ، در این موارد جعل اسناد هویتی باعث سردرگمی و عدم اعتماد مردم به این قبیل مدارک می شود و آثار مالی و غیر مالی مخربی را در جامعه دارد .با توجه به اینکه اکثر جرائم و دعاوی مطروحه در دادگاهها مربوط به املاک است برای اطلاع از اقسام دعاوی ملکی و ثبتی به نوشته وکیل ملکی مراجعه شود .

چرا که استحکام روابط مالی و اقتصادی و اجتماعی جامعه و اعتماد یکایک اشخاص اعم از مردم عادی و سازمانها و اشخاص حقوقی دولتی و عمومی و خصوصی به اسناد و مدارک بسیار مهم می باشد .

جعل در لغت به معنای منقلب نمودن ، قرار دادن ، تغییر دادن ، ساختن و آفریدن می باشد . به موجب قانون جعل و استفاده از سند مجعول جرم می باشد و در مواد مختلف قانون مجازات اسلامی و دیگر قوانین مجازاتهایی را برای آن در نظر گرفته است .

قانون تعریفی از جعل ارائه نکرده است و مصادیق جعل را نام بده است . در ادامه با وکیل دعاوی جعل و استفاده از سند مجعول همرا باشید تا اشاره ای به مصادیق جعل در قانون مجازات اسلامی داشته باشیم .

اقداماتی که جعل محسوب می شوند

ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی ، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته ای به نوشته دیگر یا به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب.

ساختن نوشته و سند : منظور از این مورد اینست که شخصی یک سند را از ابتدا تا انتها می سازد . مثلا اقدام به درست کردن یک قولنامه یا شناسنامه یا سند مالکیت یا گذرنامه جعلی می کند .

ساختن مهر : در صورتی که شخصی اقدام به ساختن مهر یا مهر امضای اشخاص دیگر کند .

خراشیدن : منظور از خراشیدن محو کردن قسمتی از کلمه است .مثلا با خراشیدن نقطه ای را حذف کنند .

تراشیدن : منظور از تراشیدن از بین بردن کلمه یا جمله ای از نوشته است .

قلم بردن : منظور از قلم بردن عبارت است از تغییر و تبدیل کردن حروف مثلا اضافه کردن نقطه یا تبدیل عدد 1 به 2

الحاق : الحاق نیز به معنی اضافه کردن کلمه یا عدد و رقم یا ویرگول و .. به نوشته است .

محو کردن : منظور از محو کردن پاک کردن نوشته اعم از کلمه یا جمله با مواد شیمیایی است بر خلاف تراشیدن و خراشیدن که با اجسام نوک تیز اقدام می شود .

اثبات : عبارت است از اعتبار دادن به امر باطل در نوشته و سند . مثلا خط بطلان را که روی سند به نشانه بطلان و بی اعتباری کشیده شده است را پاک کنند تا سند را معتیر جا بزنند .

سیاه کردن : منظور از سیاه کردن ریختن جوهر و مواد دیگر روی نوشته به قصد ناخوانا کردن یا حذف آن از نوشته است .

تقدیم یا تاخیر تاریخ سند : منظور از این مورد آن است که شخصی تاریخ سند مندرج در سند را تغییر دهد و یا به قبل برگرداند یا تاریخ را به جلو بیندازد . مانند تاریخ قولنامه یا چک یا رسید

الصاق : منظور از الصاق آن است که قسمت هایی از یک نوشته به نوشته دیگر الصاق و ضمیمه شود . مثلا جدا کردن امضا یا مهر زیر یک نوشته و اضافه کردن آن به نوشته دیگر .

به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن : در این مورد شخصی مهر دیگری را که به هر نحو بدست آورده است بدون اجازه صاحب آن ذیل نوشته ای می زند .

در صورتی که شخصی آگاهانه و از روی عمد و به قصد تقلب به چنین اعمالی بزند با تحقق سایر شرایط از جمله قابلیت ورود ضرراعم از مادی یا معنوی و .. جاعل محسوب می شود و به مجازات مقرر در قانون محکوم می شود . همچنین اشخاصی که با علم به جعلی بودن سند اقدام به استفاده از اسناد مجعول کنند به مجازات استفاده از سند مجعول محکوم می شوند .

مجازات جعل قولنامه و اسناد عادی

چنانچه شخصی در اسناد عادی مانند قولنامه یا قرارداد اجاره یا رسید عادی مانند چک و سفته مرتکب جعل شود یا با علم به جعلی بودن از آنها استفاده کند به حبس از 6 ماه تا 2 سال و جزای نقدی محکوم می شود .

جعل مدارک دانشگاهی

هر شخصی که مدارک اشتغال به تحصیل یا قارق التحصلی یا تاییدیه یا ریز نمرات تحصیلی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی داخل یا خارج از کشور را جعل کند یا با علم به جعلی بودن آن را مورد استفاده قرار دهد علاوه بر جبران خسارت به حبس از 1 تا 3 سال محکوم خواهد شد .

جعل امضای روسای سه قوه و رهبر

هر کس احکام یا امضا یا مهر یا فرمان یا دستخط رهبر و یا روسای سه قوه را به اعتبار مقام آنان جعل کند یا با علم به جعل یا تزویر استعمال نماید به حبس از 3 تا 15 سال محکوم خواهد شد .

جعل احکام دادگاه و اسکناس و مهر و تمبر و علامت دولتی

هر کس یکی از اشیای زیر را جعل کند یا با علم به جعلی بودن مورد استفاده قرار دهد به حبس از 1 تا 10 سال محکوم می شود

• احکام دادگاهها یا اسناد یا حواله های صادره از خزانه دولتی
• اسکناس رایج داخلی یا خارجی یا اسناد بانکی نظیر برات های قبول شده از طرف بانک ها و سایر اسناد تعهد آور بانکی
• منگنه یا علامتی که برای تعیین عیار طلا یا نقره به کار می رود .

می بایست در نظر داشت در قانون مجازات اسلامی و دیگر قوانین موارد متعدد دیگری نیز به عنوان مجازات جعل و استفاده از سند مجعول تعیین شده است و محدود به موارد فوق نیست .