زمین خواری از جمله جرائمی است که در حوزه اراضی و املاک اتفاق می افتد که با تصرف عدوانی املاک و اراضی ملی و دولتی و اراضی موات شروع می شود و در ادامه مجرم در جهت تصاحب اراضی و املاک معمولا به ارتکاب جرائم دیگری از قبیل جعل و استفاده از سند مجعول ، جعل اسناد هویتی ، پرداخت رشوه و کلاهبرداری اقدام می کند . بنابراین از جمله دعاوی در تخصص وکیل ملکی می باشد .
پس در میزان مجازات فرد مرتکب زمین خواری علاوه بر مجازات تعیین شده در ماده 690قانون مجازات ، ارتکاب جرائم دیگر نیز تاثیر گذار است .
تعریف زمین خواری
هر چند زمین خواری اصطلاحی است که از سوی رسانه ها ایجاد شده است اما به هر حال مستند قانونی برای اشخاصی که به اراضی ملی و دولتی دست درازی می کنند و با عملیاتهای مشخص خود را مالک و متصرف قلمداد می کنند در ماده 690 قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است و نحوه ارتکاب آن توضیح داده شده است .
به موجب ماده 690 قانون مجازات (( هر کس بوسیله صحنه سازی از قبیل پی کنی ، دیوارکشی ، تغییر حد فاصل ، امحای مرز ، کرت بندی ، نهرکشی ، حفرچاه ، غرس اشجار و زراعت و امثال آن به تهیه آثار تصرف در اراضی مزروعی اعم از کشت شده یا در آیش زراعی ، جنگل ها و مراتع ملی شده ، کوهستان ها ، باغ ها ، قلمستان ها ، منابع آب ، چسمه سارها ، انهار طبیعی و پارک های ملی ، تاسیسات کشاورزی و دامداری و دامپروری و کشت و صنعت و اراضی موات و بایر و سایر اراضی و املاک متعلق به دولت یا شرکت های وابسته به دولت و شهرداری ها و یا اوقاف و همچنین اراضی و املاک و موقوفات و محبوسات و اثلاث باقیه که برای مصارف عام المنفعه اختصاص یافته یا اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور تصرف یا ذیحق معرفی کردن خود یا دیگری مبادرت نماید یا بدون اجازه سازمان حفاظت محیط زیست یا مراجع ذیصلاح دیگر مبادرت به عملیاتی نماید که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی گردد یا اقدام به هرگونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور نماید به مجازات 1 ماه تا 1 سال حبس محکوم می شود .
دادگاه موظف است حسب مورد رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق یا اعاده وضع به حال سابق نماید .
تبصره 1 – رسیدگی به جرائم فوقالذکر خارج از نوبت به عمل می آید و مقام قضایی با تنظیم صورت مجلس دستور متوقف ماندن عملیات متجاوز را تا صدور حکم قطعی خواهد داد .
تبصره 2 _ در صورتی که تعداد متهمان 3 نفر یا بیشتر باشد و قرائن قوی بر ارتکاب جرم موجود باشد قرار بازداشت صادر خواهد شد . مدعی می تواند تقاضای خلع ید و قلع بنا و اشجار و رفع آثار تجاوز را بنماید .
مجازات زمین خواری
به موجی ماده 690 مجازات زمین خواری 1 ماه تا 1 سال حبس می باشد و همانطور که گفته شد در بیشتر مواقع اشخاص زمین خوار مرتکب جرائم دیگری از جمله جعل و استفاده از سند مجعول ، کلاهبرداری ، پرداخت رشوه به کارمندان و مقامات دولتی می شوند که در این صورت مجازات آنها با لحاظ مجازات دیگر جرائم ارتکابی آن تعیین می گردد .